De Casus
Op een zaterdag in oktober 2008 vindt even na het middaguur een stroomstoring plaats waardoor een bistro zonder stroom komt te zitten. Voor de herstelwerkzaamheden moet de stroomleverantie naar de bistro tijdelijk worden onderbroken. De eigenaar maakt bezwaar, omdat hij die avond volledig volgeboekt is en daardoor veel schade zal lijden. Daarom wordt door een medewerker van de netbeheerder als noodmaatregel een stroomaggregaat aangesloten op de meterkast van de bistro. Bij het aansluiten van het aggregaat is tijdelijk een te hoge spanning – 380 Volt in plaats van 230 Volt – op de installatie van de bistro komen te staan. De schade aan de installatie en omzetderving is begroot op ruim 20.000 euro. De verzekeraar van de bistro heeft daarvan 2.300 euro vergoed. De bistro stelt de netbeheerder aansprakelijk voor het resterende bedrag omdat de overspanning het direct gevolg is van handelingen van een werknemer van de netbeheerder. De netbeheerder heeft een bedrag overgemaakt van 1400 euro, conform het bepaalde in de leveringsvoorwaarden. Daar staat (kortweg) ook in, dat schade alleen wordt vergoed als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de netbeheerder of diens leidinggevende werknemers, waarbij vergoeding van indirecte schade, zoals bedrijfsstilstand, is uitgesloten. De bistro stapt naar de rechter. omdat de netbeheerder het aggregaat op onjuiste wijze heeft aangesloten en daarmee toerekenbaar is tekortgeschoten.
De uitspraak
De rechter stelt vast dat het gaat om het gratis plaatsen van een aggregaat op grond van een transportovereenkomst waarbij de netbeheerder verplicht is om te zorgen voor elektriciteit. De netbeheerder erkent dat tijdelijk een te hoge spanning op de installatie van de bistro is komen te staan, maar ziet dat niet als een tekortkoming. Maar de rechter overweegt, dat uit het feit, dat door het aansluiten van het aggregaat overspanning is ontstaan, volgt dat er sprake is van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de transportovereenkomst. De netbeheerder verbindt zich immers jegens de afnemers tot het ter beschikking stellen van stroom met een bepaalde spanning en dat mag ook worden verwacht. Als er sprake is van overspanning die direct het gevolg is van een handeling van een werknemer, is reeds daarom niet voldaan deze verwachting en is er sprake van een tekortkoming. Ook als er geen sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer dan kan deze tekortkoming nog steeds op grond van de verkeersopvattingen aan de werkgever worden toegerekend. Op grond van de feiten en omstandigheden komt de rechtbank tot de conclusie dat tussen de bistro en de netbeheerder bij het aansluiten van het aggregaat een transportovereenkomst tot stand is gekomen en dat daarmee de algemene voorwaarden van toepassing zijn. Maar de netbeheerder kan zich daar niet op beroepen omdat die niet aan de bistro zijn overhandigd. Daarom faalt een beroep van de netbeheerder op de uitsluitende voorwaarden. Omdat de bistro geen overspanningsbeveiliging had, blijft de schade voor een deel voor diens rekening.
Opvallend in deze zaak is dat de rechter van oordeel is dat door het aansluiten van een aggregaat een geheel nieuwe overeenkomst tussen partijen is ontstaan. Omdat bij het sluiten van die nieuwe overeenkomst door de netbeheerder niet opnieuw de algemene voorwaarden zijn uitgereikt, kan er geen beroep gedaan worden op uitsluiting van de aansprakelijkheid. De les is dan ook, wederom dat de gebruiker van algemene voorwaarden deze ter hand dient te stellen aan de wederpartij.
